Krajowa Izba Odwoławcza przedstawiła 20 sierpnia 2019 r. (sygn. akt KIO 1518/19) ciekawe stanowisko w kwestii prawa do złożenia odwołania do KIO przez Wykonawcę, którego termin związania ofertą upłynął.
W przedmiotowej sprawie, w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający zarzucił Wykonawcy, iż nie ma prawa do złożenia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej z uwagi na upływ związania ofertą. Zamawiający obszernie zaprezentował orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, które potwierdzało jego stanowisko.
Skład orzekający KIO (trzyosobowy) nie podzielił jednak poglądu Zamawiającego wskazując, iż w najnowszym orzecznictwie Izby dominuje pogląd przeciwny. Zgodnie z nim, mimo upływu terminu związania ofertą, Wykonawca ma prawo do złożenia odwołania do KIO.
Na potwierdzenie tego stanowiska Krajowa Izba Odwoławcza przywołała interesujące orzeczenia Sądów Okręgowych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
W wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 16 lipca 2014 r. (sygn. akt XXIII Ga 924/14) dokonano szerokiej analizy pojęcia związania ofertą na gruncie prawa zamówień publicznych. Sąd stwierdził, że „z uwagi na specyfikę postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz swoisty charakter oferty złożonej na gruncie przepisów ustawy PZP należy uznać, iż upływ terminu związania ofertą nie przesądza o nieskuteczności oferty”.
Zaś w wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z 25 kwietnia 2017 r. (sygn. akt XIII Ga 40/17) stwierdzono, że „regulacja prawa zamówień publicznych zawiera w zakresie zawieszenia terminu związania ofertą niewątpliwie lukę, gdyż nie uwzględnia przy przedłużeniu tego terminu możliwości wniesienia skargi na orzeczenie Krajowej Izby Gospodarczej. Nie ma zaś logicznego wytłumaczenia, dlaczego po wniesieniu skargi sytuacja skarżącego miałaby ulec zmianie na jego niekorzyść, w tym znaczeniu, że nie byłby związany ofertą”.
Najważniejszym jest jednak Postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 13 lipca 2017 r. w sprawie C-35/17, w którym zawarto odpowiedzi na pytania Krajowej Izby Odwoławczej dotyczące związania ofertą. W postanowieniu tym stwierdza się, że zasada równego traktowania oraz przejrzystości stoją na przeszkodzie wykluczeniu Wykonawcy z postępowania wskutek niespełnienia obowiązku nie wynikającego z dokumentacji przetargowej. Trybunał odesłał również do wyroku Trybunału z 2 czerwca 2016 r. w sprawie C-27/15, gdzie orzeczono, iż „zasada równego traktowania oraz przejrzystości stoją na przeszkodzie wykluczeniu Wykonawcy z postępowania wskutek niespełnienia obowiązku nie wynikającego z dokumentacji przetargowej lub obowiązującej krajowej ustawy, lecz wykładni tej ustawy i tej dokumentacji”.
Wnioski
Zdaniem Krajowej Izby Odwoławczej Wykonawca ma prawo (legitymację) do złożenia skutecznego odwołania mimo upływu czasu związania ofertą!
