Czy żądanie przedstawienia referencji przez Wykonawcę jest uprawnieniem Zamawiającego, czy jego obowiązkiem?
Czy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, Zamawiający może odstąpić od żądania referencji potwierdzających wiarygodność Wykonawcy?
Art. 25 ust. 1 PZP jest kluczowy
Zgodnie z art. 25 ust. 1 PZP, w postępowaniu o udzielenie zamówienia Zamawiający może żądać od Wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania.
W ogłoszeniu o zamówieniu, SIWZ lub zaproszeniu do składania ofert, Zamawiający wskazuje jakich dokumentów żąda.
Należy zauważyć, że żądanie od Wykonawców oświadczeń lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania jest uprawnieniem Zamawiającego, a nie nałożonym na niego obowiązkiem. W przepisie tym użyto bowiem wyrażenia „może żądać”.
Fragment ten wyjaśnia dostatecznie, że Wykonawca musi przedstawić dokumenty wskazane w art. 25 ust. 1 PZP, jeśli Zamawiający tak postanowi i wyraźnie sprecyzuje swoje wymogi w ogłoszeniu o zamówieniu, SIWZ lub zaproszeniu do składania ofert.
Wybrane orzecznictwo KIO w przedmiocie referencji
Jak orzekła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 27 stycznia 2017 r. (KIO 11/17; KIO 29/17), elementem sporządzanej i przedstawianej przez Wykonawcę oferty są również tzw. dokumenty przedmiotowe. Potwierdzają one zgodność oferowanych dostaw, usług lub robót budowlanych z wymaganiami Zamawiającego (art. 25 ust. 1 pkt 2 PZP). Konsekwentnie, niezłożenie tych dokumentów albo przedstawienie dokumentów nieprawidłowych, spowoduje niezgodność treści oferty z SIWZ.
„Zasada proporcjonalności oznacza, że opisane przez Zamawiającego warunki udziału w postępowaniu muszą być uzasadnione wartością zamówienia, charakterystyką, zakresem, stopniem złożoności lub warunkami realizacji zamówienia. Nie powinny także ograniczać dostępu do zamówienia Wykonawcom dającym rękojmię należytego jego wykonania.” (KIO 8/17)
Stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej w kwestii art. 25 ust. 1 PZP wydaje się być jednolite.
Przykładowo, 15 września 2016 r., Izba podjęła uchwałę (KIO/KD 56/16) stwierdzając, że dokument niezbędny to taki, który potwierdza spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zakresie opisanym przez Zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu oraz SIWZ.
Podsumowanie
Zasadnie, w sprawie KIO 1725/17 uznała Izba, że Zamawiający w granicach uzasadnionych własnym interesem może wprowadzać takie postanowienia SIWZ, które pozwalają mu na właściwą weryfikację dostarczanego systemu.
„Wobec tego, Zamawiający może określić procedurę prezentacji i weryfikacji produktu, która umożliwia mu jego ocenę w zakresie ustanowionych warunków przedmiotowych.” (KIO 1725/17)
