Zgodnie z prawem zamówień publicznych Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy. Jednocześnie należy pamiętać, że Zamawiającemu przysługuje uprawnienie do zastrzeżenia zrealizowania kluczowych części zamówienia (dotyczącego usług lub robót budowlanych), osobiście przez Wykonawcę.
Kwestia zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy oraz dalszemu podwykonawcy została uregulowana w art. 143c PZP. Przepis przewiduje konsekwencje dla Wykonawcy, który nie zapłaci podwykonawcom należnego im wynagrodzenia.
Wykonawcy mają się czego obawiać
Gwarancje dotyczące zapłaty zaległego wynagrodzenia podwykonawcom dotyczą umów zaakceptowanych przez Zamawiającego (w przypadku robót budowlanych) lub umów przedłożonych Zamawiającemu (w przypadku dostaw lub usług). W takich przypadkach, jeżeli Wykonawca uchyla się od obowiązku zapłaty należnego podwykonawcy wynagrodzenia, Zamawiający dokonuje bezpośredniej zapłaty podwykonawcy.
„Przepis art. 143c ust. 1 PZP wyznacza minimalny zakres ochrony, jaki Zamawiający zapewnia podwykonawcom. Z powyższego nie można jednak wywodzić zakazu wprowadzenia postanowienia umownego, które zwiększałoby tę ochronę.” (KIO 1477/16)
W przypadku dokonania bezpośredniej zapłaty podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy, Zamawiający potrąca kwotę wypłaconego wynagrodzenia z wynagrodzenia należnego Wykonawcy.
Kiedy podwykonawcy należy się wynagrodzenie?
Należy jeszcze raz podkreślić, że wynagrodzenie od Zamawiającego przysługuje podwykonawcy tylko w zakresie należności, które powstały po zaakceptowaniu lub przedłożeniu umowy Zamawiającemu.
Dodatkowo, podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy należy się od Zamawiającego jedynie samo wynagrodzenie – z pominięciem wszelkich odsetek.
Wykonawca ma możliwość zgłoszenia uwag
Zanim Zamawiający dokona zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio podwykonawcy, musi umożliwić Wykonawcy zgłoszenie w formie pisemnej uwag dotyczących zasadności bezpośredniej zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy (art. 143c ust. 4 PZP).
Wykonawca ryzykuje odstąpieniem od umowy
Zgodnie z art. 143c ust. 7 PZP, wielokrotne dokonywanie przez Zamawiającego bezpośredniej zapłaty podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy może stanowić podstawę do odstąpienia od umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ta sama sytuacja może mieć miejsce w przypadku dokonania bezpośrednich zapłat na sumę większą niż 5% wartości umowy.
