Korzystanie przez Wykonawców z pomocy podwykonawców jest powszechnie stosowaną praktyką przy wykonywaniu zamówień publicznych. Jednak Zamawiający ma prawo zastrzec, że konkretnie wskazana część zamówienia musi zostać wykonana wyłącznie przez Wykonawcę. W kontekście tego uprawnienia Zamawiającego, niezwykle istotne jest pojęcie kluczowych zadań.
Sprawę właściwego zastrzeżenia obowiązku osobistego wykonania przez Wykonawcę części zamówienia Krajowa Izba Odwoławcza rozstrzygała w wyroku z 13 października 2021 r. (KIO 2733/21). Zgodnie z art. 121 PZP, możliwość takiego zastrzeżenia dotyczy zamówień na roboty budowlane lub usługi oraz prac związanych z rozmieszczeniem i instalacją, w ramach zamówienia na dostawy.
Zwrot „kluczowe zadania” celowo niedookreślony
Przyznane Zamawiającemu uprawnienie, wynikające z art. 121 PZP może odnosić się wyłącznie do kluczowych zadań. Jednak przepisy PZP nie precyzują tego terminu. Jak wskazała Izba, jest to zwrot celowo niedookreślony, mający pozostawić Zamawiającemu pewną swobodę w tym zakresie, upoważniając go do uwzględniania takich czynników, jak charakter, zakres, znaczenie lub przeznaczenie robót budowlanych, usług czy dostaw.
KIO podkreśliła, że właściwa odpowiedź na pytanie o kluczowe zadania, może być udzielona tylko w konkretnej sytuacji i na tle stanu faktycznego. W tym kontekście należy przyjąć, że kluczowe zadania to z pewnością zadania istotne, krytyczne, wrażliwe z punktu widzenia zagwarantowania należytego wykonania zamówienia. Z tego powodu wymagają one wykonania przez podmiot o zweryfikowanych w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia kwalifikacjach. Dotyczy to przede wszystkim świadczeń, które zlecono Wykonawcy ze względu na jego szczególne kwalifikacje, umiejętności czy środki zarządzania jakością.
Nie ma swobody w określaniu „kluczowych zadań”
Brak definicji „kluczowego zadania” nie oznacza jednak swobody w uznaniu przez Zamawiającego zadania za kluczowe lub nie. Jak wskazała Izba, aby dany fragment przedmiotu zamówienia uznać za kluczowy i zobowiązujący Wykonawcę do jego osobistego wykonania, niewystarczające jest strategiczne znaczenie zamówienia. Przepisy ustawy nie różnicują w tym zakresie obowiązków Zamawiającego w zależności od wagi i rangi danego zamówienia. Zastrzeżenie takie winno opierać się na zindywidualizowanych, obiektywnych okolicznościach zdatnych wykazać, że powierzenie wykonania zadania w danym zakresie podwykonawcy może rzeczywiście prowadzić do wad wykonania zamówienia.
Podsumowanie
Zamawiający może zobowiązać Wykonawcę do osobistego wykonania kluczowych zadań. Choć ich definicji nie ma w PZP, z pewnością są to zadania istotne, krytyczne oraz wrażliwe z punktu widzenia zagwarantowania należytego wykonania zamówienia.
Wskazanie zadań kluczowych może być udzielone tylko w konkretnej sytuacji i na tle stanu faktycznego.
Prawnicy kancelarii Szołajski Legal Group Sp. k. wspierają wszystkie strony postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z nami! Więcej artykułów dotyczących PZP oraz orzecznictwa KIO znajdziesz na kio24.org