Prawo zamówień publicznych reguluje kwestię obligatoryjnego wykluczenia Wykonawcy z postępowania w art. 24. Jedną z przesłanek jest udział Wykonawcy w przygotowaniu postępowania.
Jak stanowi bowiem art. 24 ust. 1 pkt 19) PZP z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się Wykonawcę:
- który brał udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia lub
- którego pracownik, a także osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, brał udział w przygotowaniu takiego postępowania,
chyba że spowodowane tym zakłócenie konkurencji może być wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie Wykonawcy z udziału w postępowaniu.
Art. 24 ust. 1 pkt 19) PZP kreuje domniemanie prawne
Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 3 lipca 2019 r. orzekła, że przepis art. 24 ust. 1 pkt 19) PZP zawiera domniemanie prawne, że każdy udział Wykonawcy w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego powoduje zakłócenie konkurencji w danym postępowaniu.
W ocenie KIO wyłączenie wyżej określonego domniemania może nastąpić, jeśli Wykonawca przedstawi inny sposób wyeliminowania możliwego zakłócenia konkurencji.
„Aby doszło do wykluczenia z powodu zaangażowania danego Wykonawcy (podwykonawcy, podmiotu trzeciego) w przygotowanie postępowania, Zamawiający musi ocenić, czy wiedza zdobyta w związku z przygotowaniem postępowania dała przewagę Wykonawcy nad pozostałymi uczestnikami postępowania, przez co ma on możliwość przygotowania oferty na lepszych warunkach (…).” (KIO 1120/19)
Podsumowanie
Chcąc skorzystać z art. 24 ust. 1 pkt 19) PZP należy każdorazowo badać sprawę indywidualnie. Przepis ten bowiem należy ocenić jako ogólny, którego interpretacja może być szeroka.
Dodatkowo – jak oceniła Izba – przesłanka wykluczenia z opisywanego artykułu nie może być odnoszona jedynie do wpływu udziału danego podmiotu w przygotowaniu postępowania na cenę oferty, ponieważ przepis takiego ograniczenia nie określa.
