Prawo zamówień publicznych w art. 24 reguluje kwestię wykluczania Wykonawców z postępowania. Z jednej strony wskazuje przesłanki, których wystąpienie obliguje Zamawiającego do wykluczenia Wykonawcy. Z drugiej zaś wymienia przesłanki, które uprawniają – lecz nie obligują – Zamawiającego do dokonania czynności wykluczenia.

Wykluczenie za zaległości podatkowe

Jedną z fakultatywnych przesłanek wykluczenia Wykonawcy z postępowania jest naruszenie obowiązków dotyczących płatności podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne (art. 24 ust. 5 pkt 8 PZP).

Co ważne, Zamawiający winien być w stanie wykazać wystąpienie naruszenia za pomocą stosownych środków dowodowych. Nie dotyczy to sytuacji, w której wobec Wykonawcy wydano prawomocny wyrok sądu lub ostateczną decyzję administracyjną o zaleganiu z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.

Wykluczenie Wykonawcy na powyższej podstawie nie jest dopuszczalne, jeśli dokonał on zaległych płatności wraz z odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłaty tych należności.

Należy wyjaśnić wątpliwości

W wyroku z 15 lipca 2019 r. Krajowa Izba Odwoławcza oceniła, że wykluczając Wykonawcę z postępowania, czy też odrzucając jego ofertę, Zamawiający zobowiązany jest wyjaśnić wszelkie powstałe wątpliwości, niejasności, czy też sprzeczności.

„Ponadto w przypadku przesłanki wskazanej w art. 24 ust. 5 pkt 8 PZP, Zamawiający tym bardziej przed wykluczeniem Wykonawcy z postępowania winien mieć pewność, iż zaległe płatności nie zostały uregulowane.” (KIO 1209/19)

Podsumowanie

Przytoczone orzeczenie jest istotne dla Zamawiających. Z uwagi na doniosłość czynności jaką jest wykluczenie Wykonawcy, wszelkie działania podejmowane przez Zamawiających w tym zakresie, winny być poprzedzone dogłębną analizą danego przypadku i być podejmowane z pełną świadomością, po dopełnieniu wszelkich obowiązków.