Przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów, pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego Wykonawcę. Jak przewiduje art. 29 ust. 3 PZP działanie takie mogłoby doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych Wykonawców lub produktów z postępowania o udzielenie zamówienia.
Przepis ten nie znajduje zastosowania, jeśli jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia, tzn. Zamawiający nie może opisać go za pomocą dostatecznie dokładnych określeń. Wskazaniu przez Zamawiającego konkretnych parametrów przedmiotu zamówienia muszą jednak towarzyszyć słowa „lub równoważny” (o rozwiązaniach równoważnych przeczytasz więcej tutaj).
Wyrok KIO z 20 kwietnia 2017 r.
Jak przypomniała KIO w wyroku z 20 kwietnia 2017 r. (KIO 641/17), obowiązkiem Zamawiającego jest takie opisanie przedmiotu zamówienia, by Wykonawcy biorący udział w postępowaniu nie mieli wątpliwości, jakiego produktu oczekuje Zamawiający oraz na jakich warunkach mogą go zaoferować, aby spełniał wymagania SIWZ.
„Niezbędne jest, aby opis przedmiotu zamówienia był sporządzony w sposób jasny, zrozumiały i zawierający wszystkie elementy niezbędne do prawidłowego sporządzenia oferty. Zamawiający, dopuszczając równoważność produktów, winien sprecyzować zakres minimalnych parametrów, w oparciu o które dokona oceny spełnienia wymagań określonych w SIWZ.” (KIO 641/17)
Izba zwróciła uwagę, że wymogi dotyczące produktów i ich równoważności mają zostać przez Zamawiającego podane w sposób przejrzysty i jasny. Tylko w ten sposób Zamawiający może jednoznacznie rozstrzygnąć kwestię równoważności produktów zaoferowanych przez Wykonawców. Ponadto Wykonawcy planujący wziąć udział w postępowaniu znają oczekiwania Zamawiającego w kwestii cech przedmiotu zamówienia.
Dzięki precyzyjnemu określeniu wymagań dotyczących równoważności produktów, możliwa jest prawidłowa ocena oraz porównanie złożonych przez Wykonawców ofert. Jeżeli Zamawiający nie poda minimalnych wymagań w zakresie równoważności produktów – to w ocenie KIO – narusza art. 29 ust. 3 PZP.
Kiedy dopuszczalny jest opis za pomocą znaku towarowego?
Jak wskazała w orzeczeniu KIO, Zamawiający może opisać przedmiot zamówienia przez wskazanie znaków towarowych, tylko w sytuacji, gdyby nie miał możliwości opisu za pomocą dokładnych określeń. Innymi słowy, musi być to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia.
„Na Zamawiającym ciąży ciężar wykazania braku możliwości innego opisania przedmiotu zamówienia (niż za pomocą znaków towarowych).” (KIO 641/17)
Przystępując do postępowania, Wykonawca winien posiadać wiedzę, czy oferowany przez niego przedmiot zamówienia spełnia wymagania SIWZ, w tym te dotyczące równoważności. „Opis przedmiotu zamówienia musi być bowiem jasny i jednoznaczny dla wszystkich w chwili wszczęcia postępowania.”
