Wyrok w sprawie możliwości składania wadium przez konsorcjum, w postaci gwarancji wadialnej wystawionej na pełnomocnika konsorcjum wydał Sąd Najwyższy 15 lutego 2018 r.
Zgodnie z tym wyrokiem (sygn. IV CSK 86/17), gwarancja wadialna wystawiona po zawiązaniu konsorcjum wyłącznie na pełnomocnika Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego stanowi skuteczne zabezpieczenie oferty wspólnej i nie może stanowić podstawy do wykluczenia z udziału w postępowaniu.
Dotychczasowe stanowisko
Jak stanowi art. 89 ust. 1 pkt 7b PZP, ofertę odrzuca się, jeśli wadium nie zostało wniesione lub zostało wniesione w sposób nieprawidłowy, jeśli Zamawiający żądał wniesienia wadium.
Chociażby w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 7 lipca 2017 r. (sygn. akt KIO1222/17) skład orzekający stwierdził, iż gwarancja wadialna musi zawierać wszystkich Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Zdaniem Izby musi być zachowana przynajmniej wersja minimum, tj. jeśli wymieniony jest jeden z tych Wykonawców, to powinno być zaznaczone, że składa on ofertę wspólną wraz z innymi podmiotami i ta właśnie oferta jest zabezpieczona gwarancją.
Za takim stanowiskiem przemawiała następująca argumentacja:
Nie budzi wątpliwości, że gwarancja wadialna powinna zabezpieczać ofertę danego oferenta, w ustawie PZP zwanego Wykonawcą.
Oczywistym jest, że w przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (zwanych w praktyce „konsorcjum”) owym oferentem – Wykonawcą są wszystkie podmioty wspólnie ubiegające się o udzielenie zamówienia jako całość, a nie którykolwiek z nich oddzielnie (poszczególny konsorcjant).
Zaś kto jest oferentem (Wykonawcą) wynika z treści oferty, a to, czyją ofertę zabezpiecza gwarancja wynika z treści gwarancji.
Zmiana podejścia
Sąd Najwyższy opowiedział się jednak za odmiennym stanowiskiem, stwierdzając, iż skutecznym zabezpieczeniem oferty wspólnej będzie gwarancja wadialna wydana na rzecz lidera konsorcjum.
Zamawiający winni być gotowi na zmianę dotychczasowego podejścia do kwestii gwarancji wadialnej składanej przez konsorcjum.