Nic nie stoi na przeszkodzie, aby obciążać Wykonawcę karą umowną za brak zapłaty lub brak terminowej zapłaty podwykonawcom – uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 30 czerwca 2020 r. (III CZP 67/19).
Zagadnienie prawne, dotyczące możliwości nałożenia kary umownej przy problemach z zapłatą wynagrodzenia podwykonawcom, postanowieniem z 30 sierpnia 2019 r. przedstawił do rozpatrzenia Sąd Okręgowy. Jak wskazywał Sąd „postanowienie umowne w przedmiocie wysokości kar umownych z tego tytułu przewidziane jest w art. 143d ust. 1 pkt 7 lit. a PZP, podczas gdy zgodnie z art. 483 § 1 k.c. karę umowną można zastrzec jedynie jako naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego zobowiązania niepieniężnego".
Kary umowne w PZP
Prawo zamówień publicznych reguluje, jakie postanowienia powinny znaleźć się w umowie o roboty budowlane. Wśród przedstawionego w art. 143d ust. 1 PZP katalogu otwartego, w pkt 7 znajduje się informacja o konieczności zawarcia w umowie postanowień dotyczących kar umownych. Kary te dotyczą z kolei:
- braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom,
- nieprzedłożenia do zaakceptowania projektu umowy o podwykonawstwo, której przedmiotem są roboty budowlane, lub projektu jej zmiany,
- nieprzedłożenia poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii umowy o podwykonawstwo lub jej zmiany,
- braku zmiany umowy o podwykonawstwo w zakresie terminu zapłaty.
Jak stanowi z art. 483 § 1 k.p.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Uchwała Sądu Najwyższego
W uchwale z 30 czerwca 2020 r. Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że art. 483 § 1 k.c. dopuszcza zastrzeżenie kary umownej z tytułu braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom, o której mowa w art. 143d ust. 1 pkt 7 lit. a PZP.
