W obrocie gospodarczym są czymś naturalnym sytuacje, w których strony umowy poróżniły się co do jakości wykonania zlecenia, czy do terminowości jego wykonania. Sprawy konflikowe nie zawsze muszą kończyć się postępowaniem sądowym. Strony mogą skorzystać z pomocy mediatora i w ten sposób spróbować zażegnać powstałe nieporozumienia.
Jakie są polubowne sposoby rozwiązywania sporów pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą? Co na temat mediacji mówi nowa ustawa prawo zamówień publicznych?
Warunki dopuszczalności mediacji
Zgodnie z art. 591 ust. 1 w sprawie majątkowej, w której zawarcie ugody jest dopuszczalne, każda ze stron umowy, w przypadku sporu wynikającego z zamówienia, może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji lub inne polubowne rozwiązanie sporu do Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, wybranego mediatora albo osoby prowadzącej inne polubowne rozwiązanie sporu.
Powyższy przepis zawiera istotne dla stron umowy informacje. Po pierwsze, aby sprawa mogła zakończyć się mediacją musi dotyczyć sprawy majątkowej. Z właściwości art. 591 ust. 1 ustawodawca wyłączył zatem sprawy niemajątkowe. Musi także dotyczyć zamówienia.
Po drugie, złożenie wniosku o przeprowadzenie mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu jest uprawnieniem (nie obowiązkiem) każdej ze stron tj. zarówno Zamawiającego jak i Wykonawcy. Strony mogą, lecz nie muszą z danego im uprawnienia skorzystać.
Następnie należy wskazać, że wniosek może być złożony do:
- Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej,
- wybranego mediatora,
- osoby prowadzącej inne polubowne rozwiązanie sporu.
Ciekawa jest szczególnie ostatnia kategoria, m.in. z uwagi na swój otwarty katalog i niejednoznaczny charakter.
W jaki sposób umówić się na mediację?
Prawo zamówień publicznych przewiduje dwa sposoby, w jaki strony mogą wyrazić chęć mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu i dać temu wyraz.
Pierwsze jest klasycznym zawarciem stosownego postanowienia w umowie lub umowie ramowej.
Art. 591 ust. 2 przewiduje jednak dodatkowo, że umowa o mediację lub inne polubowne rozwiązanie sporu może być zawarta także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację lub inne polubowne rozwiązanie sporu, gdy druga strona złożyła wniosek, o którym mowa w art. 591 ust. 1.
Podsumowanie
Dążenie ustawodawcy do promowania mediacji i innych polubownych sposobów rozwiązania sporów należy ocenić pozytywnie. Niejednokrotnie bowiem nieporozumienia daje się zakończyć w sposób szybszy, efektywniejszy i tańszy niż poprzez wikłanie się w wieloletnią batalię sądową.
Czas jednak pokaże czy z uprawnienia, jakie dało Zamawiającym i Wykonawcom prawo zamówień publicznych, ci zechcą aktywnie skorzystać.Mediacja w nowym PZP: jakie zasady?
