Nowe prawo zamówień publicznych daje Zamawiającym uprawnienie do stawiania wyższych wymagań Wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia (tj. w formie konsorcjum), niż Wykonawcom biorącym udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego samodzielnie.
Prawo takie zostało wprowadzone do nowej ustawy prawo zamówień publicznych w art. 117 § 1. Przepis ten wskazuje, że Zamawiający może określić szczególny, obiektywnie uzasadniony sposób spełniania przez Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia warunków udziału w postępowaniu. Dodatkowo czynność Zamawiającego winna być uzasadniona charakterem zamówienia i być proporcjonalna.
Prawo to zatem nie przysługuje Zamawiającym w każdym postępowaniu i nie może być stosowane automatycznie. Nie wolno bowiem zapominać, że celem zawiązywania przez podmioty konsorcjum, jest brak możliwości samodzielnego spełnienia stawianych przez Zamawiającego w postępowaniu wymagań. Dopuszczalność sumowania potencjałów Wykonawców jest w tym przypadku zasadą, a nie odstępstwem od niej.
Wymóg posiadania uprawnień, doświadczenia oraz kwalifikacji
Nie tylko kwestia obiektywnie uzasadnionego charakterem zamówienia i proporcjonalności wymogu stawianemu konsorcjum, umożliwia Zamawiającemu postawienie takiego wymogu. Ograniczenia tego uprawnienia wskazane są w ust. 2 i 3 przywołanego art. 117 PZP.
Stanowią one, że:
- ust. 2: Warunek dotyczący uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o którym mowa w art. 112 ust. 2 pkt 2, jest spełniony, jeżeli co najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada uprawnienia do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane,
- ust. 3: W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać na zdolnościach tych z Wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.
W przypadku, o którym mowa w ust. 2 i 3, Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia dołączają odpowiednio do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo do oferty oświadczenie, określające, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają poszczególni Wykonawcy.
Zamawiający zatem nie mogą wymagać od wszystkich Wykonawców w konsorcjum chociażby prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
Podsumowanie
Rozwiązanie zaproponowane przez ustawodawcę w art. 117 PZP jest ciekawym uprawnieniem danym Zamawiającym. Dobrze jednak, że jego stosowanie zostało dość restrykcyjnie ograniczone.
Należy bowiem bezwzględnie opowiedzieć się za traktowaniem konsorcjum jak pojedynczego Wykonawcy.