Zamawiający musi dokonać wyboru najlepszej oferty szanując zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania Wykonawców. W jaki sposób Zamawiający ma wybrać Wykonawcę, aby uszanować podstawowe zasady prawa zamówień publicznych?

Krajowa Izba Odwoławcza podjęła sprawę (KIO 169/21), w której doszło do odrzucenia oferty jednego z Wykonawców ze względu na niespełnienie wymagań SIWZ. Wyrok KIO z 18 lutego 2021 r. bardzo dobrze pokazuje, jak wiele korzyści daje stronom postępowania podejmowanie przez Zamawiającego decyzji w oparciu o SIWZ (obecnie SWZ).

Podejmować decyzje w oparciu o SIWZ (SWZ)

Izba podkreśliła w wyroku, że Zamawiający nie ma obowiązku szczegółowego i dogłębnego uzasadniania podjętych przez siebie decyzji. Prawem Zamawiającego jest lakoniczne uzasadnianie swojego stanowiska. Nie może być ono jednak zbyt ogólne.

Należy pamiętać, że od podjętej przez Zamawiającego decyzji wykluczony Wykonawca będzie się najprawdopodobniej odwoływał. Musi więc mieć jasne i klarowne ramy wymagań, których nie spełnił według Zamawiającego. Wymagania te są określone w SIWZ lub obecnie w SWZ i tylko na te wymagania Zamawiający może się powołać odrzucając ofertę. Niewskazanie wymagań odcina Wykonawcy realną możliwość odwołania się od decyzji.

Wskazanie powodów odrzucenia oferty chroni Zamawiającego

Wskazanie konkretnych wymagań, na podstawie których oferta Wykonawcy została odrzucona ma jednak chronić przede wszystkim interes Zamawiającego. Oczywiście, Zamawiający może się spodziewać, że dojdzie do postępowania, w którym będzie musiał udowodnić swoją rację, co do odrzuconej oferty. Nie oznacza to jednak, że wybór oferty najkorzystniejszej zostanie unieważniony. Taka pewność jest w przypadku, gdy Zamawiający odrzuci ofertę w sposób arbitralny, czyli bez powołania się na wymagania postawione w zamówieniu.

Nawet jeśli Zamawiający miał rację odrzucając ofertę, to brak możliwości odwołania się przez Wykonawcę od tej decyzji – gdyż miała ona charakter arbitralny – przesądza, że procedura oceny ofert była obarczona oczywistym błędem. To zaś prowadzi do jej unieważnienia.

Podsumowanie

Prawem Zamawiającego jest składanie lakonicznych wyjaśnień podjętych decyzji, muszą one jednak pozwalać na odwołanie się od decyzji przez Wykonawcę.

Powoływanie się na SIWZ lub SWZ jest korzystne dla obydwu stron postępowania.

Podjęcie decyzji w sposób arbitralny wiąże się z unieważnieniem całego postępowania ze względu na obarczenie go oczywistym błędem.