Prawo zamówień publicznych nadaje Zamawiającemu prawo wezwania Wykonawcy w sytuacji, kiedy jego oferta wydaje się zawierać rażąco niską cenę. W jednym z ostatnich wyroków KIO rozstrzygnęła, kiedy Zamawiający może skorzystać z tego prawa oraz na co powinien zwrócić uwagę podczas weryfikacji rażąco niskiej ceny.
W świetle art. 90 ust. 1 PZP, Zamawiający jest uprawniony do wszczęcia procedury wyjaśniającej w dwóch sytuacjach:
1. gdy zaoferowana cena wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia, oraz
2. gdy istotna część składowa ceny lub kosztu wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia.
Zdaniem Izby oznacza to, że Zamawiający ma obowiązek zażądać wyjaśnień od Wykonawcy, gdy cena jednego lub kilku istotnych składników ceny oferty sprawia wrażenie rażąco niskiej.
Kluczowa, a pozostawiająca szerokie pole do interpretacji kwestia, dotyczy istotności części składowej ceny, która budzi wątpliwości po stronie Zamawiającego. W wyroku z 3 grudnia 2020 r. Krajowa Izba Odwoławcza tłumaczyła ten problem w następujący sposób:
„Analizie w zakresie 'istotności' powinien podlegać nie tylko aspekt ekonomiczny, ale również sposób jego wyceny przyjęty przez Zamawiającego, znaczenie z punktu widzenia przedmiotu zamówienia i jego wykonania, sposób uregulowania obowiązków Wykonawcy co do wykonania kwestionowanych pozycji w umowie.” (KIO 2974/20)
Podsumowanie
Zamawiający może wezwać Wykonawcę do wyjaśnienia ceny tylko w sytuacjach określonych w ustawie.
Część składowa ceny, która wydaje się rażąco niska, nie powinna być badana wyłącznie ze względu na aspekt ekonomiczny.