Zgodnie z ustawą prawo zamówień publicznych, Zamawiający jest uprawniony do wypłaty wynagrodzenia bezpośrednio Podwykonawcom. W wyroku KIO 1381/21 Izba wskazała, na jakiej podstawie wypłata taka może nastąpić.
Tylko przy zamówieniach dotyczących robót budowlanych
Na początku należy przypomnieć, że możliwość zapłaty wynagrodzenia bezpośrednio Podwykonawcy dotyczy wyłącznie zamówień, których przedmiotem są roboty budowlane. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia Podwykonawcy spada na Zamawiającego dopiero w sytuacji, kiedy Wykonawca się od tego obowiązku uchyla.
Oznacza to, że Zamawiający może zapłacić Podwykonawcom wyłącznie za te wierzytelności, które stały się wymagalne. Na jakiej jednak podstawie Zamawiający ma wiedzieć lub sprawdzić, że wymagalna wierzytelność nie została już wypłacona przez Wykonawcę?
Zamawiający może sprawdzić dokumenty księgowe Wykonawcy
W wyroku z 5 lipca 2021 r. KIO wskazała, że pewnym źródłem tej wiedzy są dokumenty księgowe: faktury lub rachunki. Do ich wystawienia zobowiązani są tak samo Zamawiający dokonujący płatności wymagalnych wierzytelności na rzecz Wykonawcy, jak i Wykonawca regulujący swoje zobowiązania wobec Podwykonawcy.
Z powyższego obowiązku wynika, że wskazane dokumenty księgowe nie mogą zostać zastąpione przez oświadczenie Wykonawcy lub Podwykonawcy wskazujące na brak wymagalnych wierzytelności. Jak wskazała Izba: „skoro te dokumenty są wystawiane, nieuzasadnione jest ich zastępowanie przez oświadczenie własne Podwykonawcy”.
Aby umożliwić Zamawiającemu weryfikację prawidłowego rozliczenia się Wykonawcy z Podwykonawcami jest on uprawniony do wymagania od Wykonawcy przedłożenia dokumentów potwierdzających dokonanie płatności.
Podsumowanie
Zamawiający może wypłacić wynagrodzenie bezpośrednio do Podwykonawcy wyłącznie w przypadku wierzytelności wymagalnych. W celu weryfikacji, czy Wykonawca dokonał już zapłaty, Zamawiający jest uprawniony wezwać Wykonawcę do przedłożenia stosownych dokumentów księgowych.