Prawo zamówień publicznych pozwala Zamawiającemu na wzywanie Wykonawców do składania wyjaśnień w kwestiach, które budzą u niego wątpliwości. Ma to na celu ochronę interesów Zamawiającego oraz innych Wykonawców. Podobnie jak oferta, składane wyjaśnienia są ogólnie dostępne, aby inni Wykonawcy mogli zapoznać się z ich treścią. Są jednak sytuacje szczególne, kiedy Wykonawca może powołać się na tajemnicę przedsiębiorstwa. Kiedy można to zrobić? I czy Wykonawca może odmówić złożenia wyjaśnień powołując się na tajemnicę przedsiębiorstwa?
Trzy warunki zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa
Przede wszystkim należy pamiętać, że zastrzeżenie jawności informacji ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi wyjątek od zasady jawności postępowania. Oznacza to, że Zamawiający jest zobligowany do zachowania poufności wyjaśnień tylko w sytuacji, kiedy zajdą przesłanki określone w art. 8 ust. 3 PZP:
„Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli Wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.[…]”
1. informacje nie są powszechnie znane
Z art. 8 ust. 3 PZP wynika, że wyłączone mogą być tylko te informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne lub inne, posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji. Tak bowiem jest zdefiniowana tajemnica przedsiębiorstwa zgodnie z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
2. zastrzeżone w odpowiednim terminie
Dalej, ochrona informacji występuje wyłącznie w sytuacji, kiedy w odpowiednim terminie zostało to przez Wykonawcę zastrzeżone. Termin ten jest bardzo wczesny, gdyż jest to dzień złożenia oferty lub, w przypadku zamówienia ograniczonego dzień złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
3. Wykonawca musi wykazać tajemnicę przedsiębiorstwa
To Wykonawca musi wykazać, że zastrzeżone informacje spełniają przesłanki uznania ich za tajemnicę przedsiębiorstwa.
KIO: tajemnicą objęte informacje, nie całe dokumenty
Chcąc uzupełnić przytoczone warunki zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa warto przywołać wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 3 lutego 2021 r. (KIO 24/21). Jak podkreśliła Izba, szczególną uwagę trzeba zwrócić na fakt, że tajemnicą przedsiębiorstwa objęte są tylko informacje a nie całe dokumenty.
W praktyce oznacza to, że nieuzasadnione jest zastrzeżenie całego dokumentu w sytuacji, gdy może on zawierać także informacje niezasługujące na ochronę. Nie jest możliwe całościowe, ogólne zastrzeżenie dokumentu jako tajemnicy przedsiębiorstwa, tylko ze względu na to, iż w jego treści mogły znaleźć się pojedyncze informacje, które zdaniem Wykonawcy podlegają ochronie na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W sytuacji, kiedy składane przez Wykonawcę wyjaśnienie zawiera informacje chronione, to tylko one zostaną utajnione. Nie ma jednak możliwości utajnienia całego dokumentu lub odmówienia złożenia wyjaśnień ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa.
Wnioski
Z ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa korzysta tylko bardzo wąska grupa informacji, które zostały wymienione w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Nie ma możliwości odmówienia złożenia wyjaśnień, taka odmowa jest równoznaczna z odrzuceniem oferty.
Nie można, ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa, zastrzec całego dokumentu a jedynie pojedyncze informacje w nim zawarte.
