Podstawową zasadą prawa zamówień publicznych jest zasada uczciwej konkurencji. W wyroku KIO 1050/21 z 21 maja 2021 r. Izba wskazała jak powinien być formułowany opis przedmiotu zamówienia, aby zasada konkurencji została zachowana.
1. Obiektywizm i precyzja w formułowaniu opisu
Przede wszystkim Izba zwróciła uwagę, iż sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia jest jedną z najważniejszych czynności związanych z przygotowaniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Jest to obowiązek i jednocześnie uprawnienie Zamawiającego, gdyż odzwierciedla jego potrzeby w danym postępowaniu.
Wyznaczając cel, jaki zamierza zrealizować, Zamawiający ma prawo tak określić przedmiot zamówienia, aby opisać go adekwatnie do wyznaczonego celu. Musi przy tym jednak zachować obiektywizm i precyzję w formułowaniu swoich potrzeb.
2. Bez wskazania znaków towarowych, patentów czy procesów
Zamawiający zobowiązany jest respektować art. 99 ust. 4 p.z.p, w myśl którego przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Dotyczy to w szczególności wskazania znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego Wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych Wykonawców lub produktów.
W tym miejscu Izba zastrzegła, że powyższy przepis nie oznacza obowiązku wyeliminowania z opisu przedmiotu zamówienia uzasadnionych wymagań, które dla Wykonawcy mogą stanowić źródło ewentualnych niedogodności. Okoliczność, że dany Wykonawca nie jest w stanie dostarczyć produktów spełniających wymagania określone przez Zamawiającego, nie może być automatycznie utożsamiana z naruszeniem konkurencji.
3. Uwzględniając obiektywnie uzasadnione potrzeby
Na sam koniec Izba przypomniała, że każde stawiane wymaganie w pewien sposób ogranicza konkurencję. Tak długo, jak wymaganie to jest podyktowane obiektywnie uzasadnionymi potrzebami Zamawiającego, a ich celem nie jest zawężenie kręgu Wykonawców mogących je wykonać, to Zamawiający jest uprawniony do jego sformułowania.
Podsumowanie
Opis przedmiotu zamówienia jest prawem i obowiązkiem Zamawiającego, który odzwierciedla jego potrzeby w danym postępowaniu.
Wymagania ograniczające konkurencję są dopuszczalne tak długo, jak są podyktowane obiektywnie uzasadnionymi potrzebami Zamawiającego oraz z poszanowaniem przepisów PZP.