Uprawnienie żądania od Wykonawcy uzasadnienia rażąco niskiej ceny swojej oferty nadaje Zamawiającemu art. 90 ust. 1 PZP. Jest to prawo, nie obowiązek Zamawiającego, jednak jest ono zalecane w trosce o równe traktowanie Wykonawców w postępowaniu.
W takiej sytuacji obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny leży po stronie Wykonawcy. Nieustosunkowanie się do żądanych wyjaśnień prowadzi do odrzucenia oferty (art. 90 ust. 3 PZP), stąd też jest to dla Wykonawcy ostatnia deska ratunku.
Co w sytuacji, kiedy wyjaśnienie budzi wątpliwości?
Krajowa Izba Odwoławcza, w sprawie z 4 sierpnia 2020 r. analizowała dalsze postępowanie w sytuacji, kiedy udzielone wyjaśnienie nie satysfakcjonuje Zamawiającego lub dalej budzi wątpliwości.
Oczywiście taka oferta może zostać odrzucona ze względu na brak współpracy ze strony Wykonawcy. Z tego powodu tak ważne jest rzetelne przygotowanie wyjaśnienia. W rzeczonej sprawie Izba jednak rozważała, w jakich sytuacjach możliwe jest ponowne żądanie wyjaśnień oraz w jakim zakresie mogą być one zmienione przez Wykonawcę.
Chcąc zapobiegać faworyzowaniu Wykonawców KIO uznała, że ponowne żądanie wyjaśnień jest możliwe, ale tylko w charakterze dopytania i w zakresie pierwszych wyjaśnień, a nie ponad nie.
„Inaczej mówiąc ponowne żądanie wyjaśnień nie może prowadzić do złożenia zupełnie nowych wyjaśnień, czy też prowadzenia procedury wyjaśnień do czasu pełnego usprawiedliwienia przez Wykonawcę swojej wyceny ofertowej. Ponowne żądanie wyjaśnień musi być zatem uzasadnione w świetle wyjaśnień, czy dowodów przedłożonych przez Wykonawcę – na pierwsze wezwanie.” (KIO 1461/20)
Podsumowanie
Złożenie wyjaśnienia dotyczącego rażąco niskiej ceny oferty spoczywa na Wykonawcy. Powinno zostać wykonane z należytą starannością tak, aby Zamawiający nie odrzucił oferty, powołując się na brak współpracy z Wykonawcą.
Natomiast ponowne złożenie wyjaśnień jest możliwe, ale tylko w charakterze dopytania do pierwszego wyjaśnienia, nie zaś jako kolejne, nowe wyjaśnienie.
