Uprawnieniem, a czasem nawet obowiązkiem Zamawiającego jest wezwanie Wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Jak jednak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 11 maja 2021 r. (KIO 1118/21) nie jest dopuszczalne wezwanie do składania wyjaśnień „z ostrożności” lub na „wypadek ewentualnego postępowania odwoławczego”.
Konsekwencje wezwania do złożenia wyjaśnień
Przede wszystkim Izba zwróciła uwagę, że konsekwencją wezwania Wykonawcy do złożenia wyjaśnień jest konieczność wykazania przez niego, że zaproponowana cena nie jest rażąco niska. Złożone wyjaśnienia mają dla Zamawiającego wiążący charakter, przez co nie może on ich pominąć przy ocenie oferty. Natomiast wadliwe wyjaśnienia mogą doprowadzić do odrzucenia oferty.
Właśnie z powodu wielkiego znaczenia, wezwanie do złożenia wyjaśnień nie może być wykorzystywane w sposób lekkomyślny. Jak przypomniała Izba, wystosowanie do Wykonawcy wezwania powinno nastąpić z należytą rozwagą i poprzedzone gruntowną analizą zasadności takiego wezwania.
Niedopuszczalne wezwanie „z ostrożności”
Tym bardziej absolutnie niedopuszczalne jest wzywanie do złożenia wyjaśnień „z ostrożności” lub na „wypadek ewentualnego postępowania odwoławczego”. W takiej sytuacji Zamawiający obarcza Wykonawcę obowiązkiem składania wyjaśnień, które nie są w sprawie istotne, a których nie złożenie lub wadliwe złożenie może doprowadzić do odrzucenia oferty.
Przesłanką pozwalającą na wezwanie Wykonawcy do złożenia wyjaśnień jest powzięcie przez Zamawiającego, z zachowaniem należytej rozwagi, uzasadnionych wątpliwości czy podana w ofercie cena nie jest rażąco niska.
Podsumowanie
Wezwanie do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny jest uprawnieniem Zamawiającego, które powinien realizować z zachowaniem należytej rozwagi. Takie wezwanie pociąga za sobą konkretne zobowiązania po stronie Wykonawcy.
Jedyną przesłanką do wezwania Wykonawcy do złożenia wyjaśnień są uzasadnione wątpliwości po stronie Zamawiającego, czy podana w ofercie cena nie jest rażąco niska.
